Zgodnie z ustawą przygotowaną przez rządzącą koalicję Zjednoczonej Prawicy i przyjętą przez Sejm RP 11 sierpnia 2021 r. koncesje na nadawanie programów telewizyjnych można przyznawać wyłącznie takim zagranicznym spółkom, które są zarejestrowane w państwie członkowskim Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), pod warunkiem że nie są one zależne od innych spółek zarejestrowanych poza EOG.
Przedmiotowy projekt ustawy jest szeroko postrzegany jako atak na wolność mediów w Polsce, a w szczególności na stację nadawczą TVN należącą do niderlandzkiego przedsiębiorstwa, którego właścicielem jest amerykańska spółka medialna.
Artykuł 49 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi:
„Ograniczenia swobody przedsiębiorczości obywateli jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień. Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji, oddziałów lub filii przez obywateli danego państwa członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego państwa członkowskiego”.
W związku z powyższym chcielibyśmy zapytać:
czy Komisja jest zdania, że proponowany projekt ustawy narusza art. 49 TFUE?
Odpowiedź Komisji:
Komisja uważnie śledzi trwające dyskusje ustawodawcze związane z nową polską ustawą zmieniającą przepisy dotyczące koncesji na nadawanie programów. Komisja nie komentuje jednak projektów przepisów krajowych ani ich zgodności z ramami prawnymi UE. Zasadniczo kwestie związane z udzielaniem koncesji lub udzielaniem zezwoleń administracyjnych na audiowizualne usługi medialne wchodzą w zakres kompetencji krajowych. Gdyby jednak ustawa ta została ostatecznie przyjęta, Komisja oceniłaby jej zgodność z prawem Unii, w szczególności dotyczącym swobody przedsiębiorczości. Komisja oczekuje, że państwa członkowskie dopilnują, by ich polityka i procedury administracyjne nie wpływały na realizację zobowiązania do zapewnienia wolnego, niezależnego i zróżnicowanego ekosystemu medialnego.
Komisja uważnie monitoruje również sytuację związaną z kanałem TVN24 oraz z jego koncesją na nadawanie. W sprawozdaniu na temat praworządności z 2021 r. Komisja odniosła się w szczególności do sprawy TVN24 i problemu z udzieleniem koncesji jako scenariusza stwarzającego zagrożenie dla wolności i pluralizmu mediów w Polsce.
Ponadto, zgodnie z zapowiedzią przewodniczącej Komisji, Komisja zamierza zwiększyć skuteczność unijnych medialnych ram prawnych za pomocą przyszłej ustawy o wolności mediów. Celem tej inicjatywy ustawodawczej byłoby ustanowienie ogólnounijnego mechanizmu zwiększenia przejrzystości, niezależności i odpowiedzialności w przypadku działań mających wpływ na kontrolę nad podmiotami medialnymi.