Rok 2020 był trudny dla gospodarki UE. Komisja podała, że w 2020 r. produkt krajowy brutto zmniejszył się o 6,1 %, natomiast stopa inflacji wyniosła około 0,7 %. Jednak stopa inflacji w części nowych państwach członkowskich może budzić niepokój Komisji. Według danych Komisji w 2020 r. inflacja w Polsce wyniosła 3,7 %, na Węgrzech 3,4 %, a w Czechach 3,3 %. Komisja przewiduje, że w 2021 r. wysoka inflacja będzie się utrzymywała w Polsce (3,5 %) i na Węgrzech (4,0 %). Uznając pozytywną rolę, jaką Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności może odegrać w uzdrowieniu gospodarki UE, zwracam się do Komisji z następującymi pytaniami:
1. Czy Komisja zamierza zająć się problemem wysokiej inflacji w niektórych państwach członkowskich i podkreślić potrzebę przeciwdziałania temu zjawisku za pomocą polityki pieniężnej i fiskalnej w zaleceniach dla poszczególnych krajów?
2. Czy Komisja podziela pogląd, że tak wysoka stopa inflacji w „nowych” państwach członkowskich może utrudnić ich gospodarkom spełnienie kryteriów konwergencji?
Odpowiedź Komisji:
Na początku 2021 r. inflacja w UE i innych rozwiniętych gospodarkach ponownie wzrosła z niskiego poziomu w 2020 r. Wzrost ten można przede wszystkim przypisać stopniowemu łagodzeniu skutków pandemii, które znajduje odzwierciedlenie w gwałtownym wzroście cen towarów i wąskich gardeł po stronie podaży w niektórych sektorach, a także tymczasowym czynnikom „technicznym”, takim jak odroczenie okresów wyprzedaży lub zmiany w zakresie wag w koszyku inflacyjnym. W szeregu państw członkowskich do zwiększenia presji przyczyniły się podwyżki podatków pośrednich oraz – w przypadku niektórych państw członkowskich spoza strefy euro – deprecjacja waluty. Komisja będzie nadal monitorować i identyfikować czynniki wpływające na inflację. Gdyby ujawniłyby one zakłócenia równowagi makroekonomicznej, zostanie to odpowiednio oznaczone, przy pełnym poszanowaniu niezależności krajowych banków centralnych zapisanej w art. 130 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Zgodnie z najnowszym sprawozdaniem Komisji z konwergencji z czerwca 2020 r. tylko Chorwacja i Szwecja spełniały w tym okresie kryterium konwergencji dotyczące stabilności cen. Prognoza gospodarcza Komisji z wiosny 2021 r. przewiduje, że państwa członkowskie, które obecnie podejmują konkretne kroki w celu przygotowania się do przyjęcia euro, tj. Bułgaria i Chorwacja, będą miały w 2021 r. i 2022 r. wystarczająco niskie poziomy inflacji, wydające się zgodne z odpowiednimi kryteriami konwergencji.